HEMOROİD NEDİR ?

                 Halk arasında basur olarak da bilinen , hemoroidler  variköz venler değildir . Hemoroidler normal sağlıklı insanlarda da mevcut olan normal anatomik oluşumlardır .Buradaki sabitleyici ve destekleyici dokunun  bozulması sonucunda hemoroidal hastalık olarak adlandırılan tablo ortaya çıkar  . Hemoroidler proktolojik hastalıkların başında yer almakla birlikte kansere dönüşmez  ;  ancak seyrek rastlanan bu bölgenin malign hastalıklarından ayırıcı tanısı yapılmalıdır .

                  HEMOROİDAL HASTALIĞIN NEDENLERİ:

                  Hemoroidlerin en bilinen birinci ana nedeni kabızlıktır , ayrıca barsak enfeksiyonları (Proktit, enterit , kolit ) , alkol kullanımı , acılı gıda maddeleri ile beslenme , yetersiz hijyen , genetik yatkınlık ( doğuştan gelen hemoroid damarlarının duvarlarının zayıflığı ya da sonradan zayıflayıp torbalaşması ) , prostat büyümesi , kabızlık nedeni ile uzun süre tuvalette oturmak , aşırı ıkınmak , gün boyu oturmak ya da gün boyu ayakta durmak , aşırı yorgunluk , gebelik (hem hormonal açıdan hemde karın içi basıncının artmasına bağlı olarak)  , karın içindeki büyük kitleler (benign ya da malign) , bazı akciğer hastalıkları (Kronik öksürük nedeni ile ) , şişmanlık gibi etkenlerde hemoroidin doğrudan ya da dolaylı yoldan nedenleri arasında sayılabilir .

                   HEMOROİDAL HASTALIĞIN BELİRTİLERİ:

-Kanama

-Ağrı

-Kaşıntı

-Yanma

-Akıntı ve ıslaklık hissi

                  HEMOROİDAL HASTALIĞIN TİPLERİ :

                  Hemoroidler öncelikle iç (internal) ve dış (eksternal) olamk üzere ikiye ayrılırlar . Hemoroidlerin büyük çoğunluğu iç hemoroidler olup 4 derecede sınıflandırılırlar .  Hemoroidler ayrıca basit ve komplike , tromboze , akut ve kronik olarak da sınıflandırılabilirler .

1.Derece Hemoroidler (Grade 1) :Hemoroid memesi yukarı yerleşimlidir . Dışarıya çıkmaz . Anoskop ile içeriye girildiği zaman görülür . Kendisini sadece yaptığı kanama ile belli eder . 1cm den küçük , duvarı ince , kanamaya meyilli iç memelerdir .

2.Derece Hemoroidler (Grade 2) ışkılama sırasında ıkınınca dışarı çıkan , ele gelen ve kendiliğinden anal kanal içine çekilip kaybolan , ağrısız , 1-3 cm çapındaki hemoroid memeleridir . Genellikle püskürür tarzda ya da hızlı damlama şeklinde kanama yaparlar . Aralıklı olarak kanamalar görülebilir . Uzun dönemde kansızlık yapması kaçınılmazdır . Aniden büyüyüp  dışarı sarkarak sertleşip acil hale gelebilir .

3.Derece Hemoroidler (Grade3):Hemoroid memeleri kolaylıkla anüs dışına çıkar , sık sık pıhtı ve ödem oluşması nedeniyle ağrı yakınması olur ve içeriye itilmediği sürece dışarıda kalarak ağrı yapar .

4.Derece Hemoroidler (Grade 4) : Memeler büyük , ağrısız ve nemli pakeler şeklinde anüs etrafında dışarıya çepeçevre yerleşip kalırlar .Hastalarda tuvaletten sonra iyi temizlenememe , sürekli perinedeIslaklık hissi , kaşıntı yakınmaları olur . Kanamalar miktar olarak az ancak kanama sayıları sıktır . Hastalar ağrı nedeniyle memelerin üzerine oturmakta zorluk çekerler .  

                 HEMOROİDAL HASTALIĞIN  KOMPLİKASYONLARI:

1.Anemi , hipotansiyon , halsizlik , iştahsızlık , solukluk à Uzun süren kanamaların bir sonucu olarak orataya çıkar .

2.Lokal veya sistemik ateş à Memelerde enfeksiyon ya da ülser olması durumunda ortaya  çıkar

3.Strangulasyon (Boğulma) ışarıda duran bir hemoroid memesinin ani olarak pıhtı ile dolması sonucu şişerek tamamının anüsün dışına yerleşmesi  ve orada sabitleşmesidir . Memenin kan dolaşımının bozulmasına bağlı olarak şiddetli ağrı vardır . Lokal olarak tedavi uygulama imkanı bile kısıtlıdır . Hemoroidin en ağır şeklidir ve hastaların acilen tedaviye ihtiyacı vardır .

                 HEMOROİDAL HASTALIĞIN TEDAVİSİ:

Hemoroidal hastalık tedavilerini 3 grup altında toplayabiliriz .Bunlar :

1.Medikal tedavi  ve diyet düzenlenmesi  ile yapılan konservatif tedaviler

2.Minimal İnvazif Yöntemler ile Yapılan Konservatif Tedaviler

3.Cerrahi Tedaviler

                  Medikal Tedavide :

-Ilık su ile yapılacak oturma banyosu

-Ağrı kesiciler (Anal spazmı yumuşatmak için)

-Hemoroid Merhemleri (Seçilecek merhem ve kullanım dozu hastanın şikayetlerine , hastalığın derecesine , hastanın muayene bulgularına göre farklılık göstermektedir . Yanlış merhem kullanımı tedavinin gecikmesinden ciddi komplikasyonlara kadar uzanan durumlara yol açabilir  )

-Dışkının Rahatlatılması (İshal ve kabızlıktan mutlak surette kaçınılmalı , tuvalet alışkanlığına bir düzen kazandırılmalıdır )

              Minimal İnvazif Yöntemler:

1.Lastik bant ligasyonu : 2. Ve 3. Derece hemoroidlerin tedavisinde kullanılan gece hastanede kalmayı gerektirmeyen bir yöntemdir .

2.Fotokoagulasyon: (İnfrared ışın ile koterizasyon) 2. Derece hemoroidlerin tedavisinde kullanılır Gece hastanede kalmayı gerektirmez .

3.Sklerozan İlaçlar :1. Ve 2. Derece hemoroidlerin tedavisinde kullanılır  . Gece hastanede kalmayı gerektirmez .

4.Longo Yöntemi: Tek kullanımlık özel bir alet ile yapılır . 3. Derece hemoroid vakalarına uygulanır . Operasyon gecesi hastanede geçirilir .

5.Ligasure Yöntemi: Kansız ve dikişsiz ameliyat olanağı sağlar .  3. Ve 4. Derece hemoroid vakalarına uygulanır . Operasyon gecesi hastanede geçirilir .

Tüm yöntemlerde yapılan uygulamanın tekrar  edilmesi gerekebilir . Müdahale uygulandığında hastalar belirli aralıklar ile kontrol edilmelidir .

              Cerrahi Yöntemler ile Tedavi :

Cerrahi tedavinin kaçınılmaz olduğu durumlar: 

X 4. Derece akut ya da kronik hemoroidler

X Ağrılı , tromboze hemoroidler 

X Cerrahi tedavi gerektiren ek bir hastalığın eşlik ettiği hemoroidler

-Whitehead Ameliyatı :Anal mukozanın çepeçevre olarak tamamen çıkartılması

-Milligan Morgan Yöntemi ile hemoroidlerin açık olarak çıkartılması

-Hemoroidlerin yarı açık yarı kapalı olarak çıkartılması

-Hemoroidlerin eksize edilip yaranın kapatılması (Parks)

Postoperatif dönemde koruyucu önlemlere dikkat edilmediği durumlarda tedavi yöntem ve tekniği ne olursa olsun tüm hemoroidlerin nüks etme olasılığı mevcuttur . Önemli olan hemoroidal hastalığa zemin hazırlayan faktörleri bilinmeli bunlara bağlı beslenme alışkanlıları ve yaşam biçimi ile ilgili tedbirleri alınmalıdır . Alınması gerekli ilk ve en önemli tedbir kabızlığın önlenmesidir .

HEMOROİDAL HASTALIK TEDAVİSİNDE BESLENME

Hemoroidin en sık nedeni kabızlıktır. Posadan fakir gıdalarla beslenme ve az sıvı tüketimi kabızlığa yol

açar .Posa  bitkilerin yapısında bulunan ve sindirim enzimleri ile parçalanmayan yapılardır.Bunlar bağırsak
 
çapını genişletip,hareketlerini arttırır ve bağırsak içine su çekerek dışkının yumuşamasını sağlar .  Hemoroid 

 tedavisinde  dışkıyı yumuşak tutmak ve bol sıvı tüketmek önemli. Diğer bir önemli unsur ,düzenli ve dengeli

beslenmedir.

Peki   nasıl beslenmeli.

Posa dediğimiz lifli gıdaların tüketilmesine ve sıvı alınmasına özen gösterilmeli. Sebze ve meyveler posadan zengin gıdalardır.  kabuklarıyla tüketilebilen meyveleri kabuklarıyla tüketmek gerekir .Posa içeriğinin yoğunluğu nedeniyle erik , kayısı ,armut , elma ,üzüm gibi meyveler tercih edilmeli .Sebzelerden de özellikle brokoli, enginar, kereviz , pırasa , ıspanak gibi sebzelere ağırlık verilmeli.Posa bakımından zengin olan kuru baklagillerin haftada iki kez tüketilmesi bağırsakların yumuşamasını ve hemoroid  yakınmalarının azalmasını sağlıyor.

Peki acı tüketilmeli mi?

Acının doğrudan  hemoroid  yapıcı etkisi yok .Acılı beslenme sonrası makat ağzındaki yanma hissi ve tam boşalamama nedeniyle ıkınma ihtiyacı artar Aşırı ıkınma ise hemoroidlerin  büyümesine, şişmesine ve kanamasına neden olur .Acı ekşili  mayalı besinler ,baharatlı gıdalar, hardal, kırmızı et, kızartma, çay ve kafeinli içeceklerden uzak durulmalı.günde 2,5 litre kadar sıvı tüketilmeli.